Begraafplaats
Met de uitvaardiging in 1827 door het Ministerie van Binnenlandse Zaken van de wet dat vanaf 1829 geen begrafenissen binnen de bebouwde kom mochten plaatsvinden begint de geschiedenis van de ‘Algemeene Steedelijke Begraafplaats’. Na allerlei aanloopproblemen, zoals met de overgang van het begraven in de St. Janskerk en de daaraan verbonden regelgeving en geldderving, werden in 1832 op een nog onvoltooide begraafplaats de eerste teraardebestellingen gedaan. Door een cholera-epidemie was het gemeentebestuur genoodzaakt de begraafplaats eerder open te stellen.
In 1835 werd een deel ingericht voor de rooms-katholieken.
De aula is gebouwd in 1829 en heeft nog de originele indeling en decoraties.
In 1873 is er sprake van een houten lokaal voor het tijdelijk bewaren van overledenen aan besmettelijke ziekten; dit stond tot 1894 bij de ingang en is daarna verplaatst naar de huidige plek.
> Lees meer over het 'baarhuisje'
Tot 1971 hebben er begrafenissen plaatsgevonden. De begraafplaats is formeel in 1975 gesloten.
Stichting Oude Begraafplaats
In 1995 brachten Inez Meter en Anke Ligteringen de oude begraafplaats onder de aandacht van het Goudse publiek, met het uitbrengen van het fotoboek Levend Monument. Tegelijkertijd waren er geruchten over een op handen zijnde ruiming van de begraafplaats. Dit was de directe aanleiding om in 1996 een werkgroep Behoud Oude Begraafplaats Gouda te beginnen. Na informatie ingewonnen te hebben bij met name de Terebinth, werd de eerste vergadering op 15 januari 1997 op het Stadhuis gehouden.
Een grote stap in de richting van het behoud van de begraafplaats werd gezet met alle publiciteit rondom een Europese fotowedstrijd voor kinderen. Leerlingen van basisschool de Cirkel, vielen in de prijzen met het fotograferen van het `monument’ de Oude Begraafplaats.
De prijsuitreiking door staatssecretaris Nuis, in de St. Jan, werd gevolgd door een bezoek aan de begraafplaats.
De begraafplaats stond vanaf toen op de kaart.
De ontwikkelingen volgden elkaar toen snel op met als hoogtepunt het besluit van 3 december 1997 tot het plaatsen van de begraafplaats op de gemeentelijke Monumentenlijst.
Gezien alle positieve aandacht en belangstelling besloot de Werkgroep zich om te vormen tot Stichting Oude Begraafplaats Gouda, zodat de belangen van de begraafplaats op een goede manier behartigd konden worden. Dit gebeurde op 15 oktober 1998.
Bronnen:
- Stenen tot leven gebracht, Stichting Oude Begraafplaats Gouda 2007
- De Oude Begraafplaats Gouda, Adriana Bontebal-Tidinge, Die Goude, Jrg.21 nrs. 1 en 2, 2003